Pettemerduinen, Duinbehoud en het Zijper Landschap, 22 november 2021

Kern van het bezwaar is dat er geen enkele zekerheid bestaat dat Pallas een werkelijkheid gaat worden. Het afgraven van de duinen aan de Westerduinweg in Maartenszee voor een extra toegang naar het bouwterrein is daarmee voorbarig en onverantwoord.

Pallas is een geloof, een gouden kalf waar belanghebbenden als Arcadis, Stibbe en de landsadvocaat al facturerend omheen dansen. Ondertussen is er 200 miljoen aan belastinggeld verbrand. Onduidelijk is of Europa instemt met deze vorm van staatssteun aan een privaat bedrijf.

Grondslag voor het Pallas geloof is een geheimschrift, de business case. Wat we weten is dat de casus voornamelijk gestoeld is op een overtuiging dat de therapeutische isotopen een grote vlucht gaan nemen. KPMG gaf in zijn oordeel over de casus aan dat de beschikbare informatie beperkt is, omdat in de analyses ver vooruit moet worden gekeken en de analyses grotendeels betrekking hebben op een toekomstige markt die in ontwikkeling is. Hoewel de experts ervan uitgaan dat de markt voor therapeutische isotopen zal groeien, is het nog volledig onzeker in welke mate.

De verantwoordelijk minister voor Medische Zorg en Sport, Tamara van Ark schrijft in haar brief van 11 maart 2021 aan de kamer dat vooral ten aanzien van de investeringskosten, maar ook ten aanzien van de omzet en de operationele kosten grote onzekerheden bestaan. Het verwachte rendement en de lange terugverdientijd maakt de investering, afgezet tegen de risico’s, voor private investeerders en overheid niet aantrekkelijk. Daarmede verdween het door Pallas en de politiek lang gekoesterde idee van financiering middels private investeerders.

De minister geeft vervolgens aan met Europa in gesprek te gaan. In november van dit jaar komt het bericht van het ministerie dat ‘de Europese Commissie heeft aangegeven niet over een geschikt financieringsprogramma te beschikken voor de financiering van de reactor en ook de Europese Investeringsbank (EIB) is terughoudend vanwege de risico’s in de bouwfase’.

Kortom er is geen financiering te vinden voor Pallas. Aanvankelijk werd er gesproken over 600 miljoen maar vandaag de dag gaat het al over maximaal twee miljard. Het bouwconsortium viel vanwege bouwrisico’s uiteen en de Argentijnen zijn tot nu toe niet in staat geweest om een prijs af te geven voor het nieuwe en meer robuuste ontwerp van de reactor.

Het laatste nieuws: de overheid is voornemens de bouw van Pallas te financieren met geld dat ze vraagt voor het herstel van de economie na corona en voor een groene en digitale transitie. Het gaat in het kader van Pallas om 1 miljard.

Wat opvalt in de projectomschrijving is de optimistische tijdsplanning: “De constructie van de reactor is gereed in 2025”, staat er letterlijk. In januari van dit jaar werd in de gemeenteraad van Schagen meegedeeld dat Pallas niet eerder klaar zou zijn dan 2028 (áls er geld zou komen) en pas in 2030 operationeel zal zijn. Minister Van Ark laat in bovengenoemde brief aan de Kamer weten: “De bouwfase staat gepland voor de jaren 2023 tot 2028”. Dát is de meest actuele tijdsplanning. De onrealistische planning van 2025 lijkt samen te hangen met de Europese projectvoorwaarden “Investeringen moeten afgerond zijn voor augustus 2026”.

Kortom de huidige situatie is dat er geen private of publieke financiering is voor het Pallasproject, er serieuze vragen zijn over de marktverwachting en daarmede het verdienvermogen van Pallas, er geen definitief ontwerp ligt voor de reactor, de bouwkosten gestegen zijn naar twee miljard en de noodzakelijke vergunningen in het kader van de Kernenergiewet, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en de Natuurbeschermingswet ontbreken.

Op basis van de feiten is de realisatie van Pallas uitermate onzeker en het afgraven van Zijperzeedijk voor een toegangsweg naar de bouwplaats op dit moment echt prematuur.

Niet doen dus zeggen we als Pettemerduinen, Duinbehoud en het Zijper Landschap.

LAKA, 2 november 2021

Nederland overweegt geld dat ze vraagt voor het herstel van de economie na corona en voor een groene en digitale transitie te besteden aan de bouw van de overbodige nieuwe Pallasreactor. Directe Europese financiering van Pallas, waar de hoop op gevestigd was nadat private financiering onmogelijk bleek, lijkt ook onrealistisch. Nederland maakt kans op bijna € 6 miljard uit dit fonds en heeft € 1 miljard op het lijstje gezet voor de Pallasreactor. Pallas voldoet wel niet aan de criteria, maar daar denkt men wat op gevonden te hebben.

De Pallasreactor is een van de mogelijke ‘additionale investeringen’ die gefinancierd moeten worden uit de Europese gelden voor herstel van de economie na het coronavirus en naar een groene en digitale transitie. Dit blijkt uit de bijlages bij een brief die demissionair minister Hoekstra (Financiën) naar de Kamer stuurde om de Kamer te informeren over “het vervolgproces en de getroffen voorbereidingen van het Recovery and Resilience Plan (RRP) voor de Europese Recovery and Resilience Facility (RRF).” Het doel van het RRF is de “economische en sociale gevolgen van de pandemie van het coronavirus te verzachten en de Europese economieën en samenlevingen duurzamer, veerkrachtiger en beter voorbereid te maken op de uitdagingen en kansen van de groene en digitale transitie.” Het RRP is de Nederlandse Plan om die gelden te besteden.

Nederland maakt naar verwachting aanspraak op ongeveer € 5,96 miljard aan subsidies uit de RRF. In totaal zijn er in deze inventarisatie van nieuwe, additionele maatregelen 46 voorstellen ter waarde van € 13,5 miljard geïdentificeerd die volgens Hoekstra voldoen aan de RRF-criteria. Die voorstellen worden beschreven in de 300 pagina’s tellende Annex 2. De Pallasreactor staat voor 1 miljard op de lijst, dus bijna 20 % van het totaal besteedbare bedrag.

Geen directe financiering uit Europa voor Pallas
De projectomschrijving van Pallas (blz 273-276) lijkt al heel lang geleden geschreven. Zo wordt er nog gesproken over de “mogelijke komst” van SHINE, terwijl dat al ruim een half jaar definitief is. Over het aantrekken van Europees geld voor de bouw van de reactor, na het falen van private financiering, de wens van de regering, wordt ook gesproken: “De Europese Commissie heeft aangegeven niet over een geschikt financieringsprogramma te beschikken voor de financiering van de reactor. Ook de Europese Investeringsbank (EIB) is terughoudend vanwege de risico’s in de bouwfase. Dit maakt dat het RRF op het moment het meest geschikte financieringsinstrument lijkt voor de financiering van Pallas. Bovendien kan het (groten)deels door het RRF laten financieren van de bouwkosten (€ 1 mrd) een belangrijke risicobuffer bieden en als ‘hefboom’ functioneren richting andere financiers, bijvoorbeeld de EIB.”

Pallas voldoet niet aan Nederlandse criteria
Maar wat meteen opvalt in de beschrijving voor Pallas is de erg optimistische tijdsplanning: “De constructie van de reactor is gereed in 2025”, staat er letterlijk. Dat is een erg oude planning die al heel lang als onhaalbaar wordt gezien. In januari van dit jaar werd in de gemeenteraad van Schagen meegedeeld dat Pallas niet eerder klaar zou zijn dan 2028 (áls er geld zou komen). Minister Van Ark laat op 11 maart in een brief aan de Kamer weten: “De bouwfase staat gepland voor de jaren 2023 tot 2028”. Dát is de meest actuele tijdsplanning.

Waarom dan dat optimistische tijdschema in de projectbeschrijving?
Dat wordt duidelijk als je de voorwaarden bekijkt waar de projecten aan moeten voldoen (en dan hebben we het nu niet over ‘stappen naar een groene transitie’): “Investeringen onder een Nederlands RRP moeten afgerond zijn voor augustus 2026. Beleidsopties die teveel risico met zich meebrengen met het oog op dit tijdspad zijn niet opgenomen in deze inventarisatie.”

Daar voldoet Pallas duidelijk niet aan, maar met deze wonderbaarlijke nieuwe planning opeens wel. Maar daar gaat niemand intrappen toch?

Nog tijd
Demissionair minister Hoekstra schrijft: “Met inachtneming van de tijd die de Europese Commissie en de Raad nodig hebben voor de beoordeling en goedkeuring van een plan, dient Nederland uiterlijk rond de zomer van 2022 een plan in te dienen om geen geld mis te lopen. Er is dus nog voldoende tijd voor het opstellen en indienen van een plan.“

Dus ook nog tijd voor het laten vallen van domme bestedingsvoorstellen van geld dat daar ook helemaal niet voor bedoeld is.

Bron:https://www.laka.org/nieuws/2021/demissionair-kabinet-wil-miljard-uit-corona-herstelfonds-voor-pallasreactor-15821

Albert Wegman, Voorzitter Pettemerduinen Kernreactor Vrij, 18 augustus 2021

Demissionair minister-president Rutte is van mening, in een reactie op het klimaatrapport van de IPCC afgelopen week, dat Nederland, net als bij de olympische spelen, voorop moet lopen op het klimaatdossier. Zoals we weten is het beschamende Haagse retoriek voor de bühne. Nederland is internationaal op klimaatgebied een middenmoter (Climate Change Performance Index 2021) en is bungelt onderaan in de Europese ranglijsten.

Met radioactief kernafval is de prestatie eveneens onder de maat. De Europese commissie heeft eind juli 2021 de Nederlandse regering een “met redenen omkleed advies” gestuurd in verband met de gebrekkige nationale omgang met kernafval. De Commissie betwijfelt of ‘Nederland aantoont dat het redelijke stappen heeft gezet ter vervulling van haar ethische plicht ervoor te zorgen dat de toekomstige generaties geen onnodige last ondervinden van de verbruikte splijtstof en het radioactieve afval’.

Sinds 1961 ligt in de duinen bij Petten radioactief afval in de grond opgeslagen. De Pettemerduinen zijn een Natura 2000 gebied. Open duinen worden afgewisseld met dichte bossen en natte vlakten en heidevelden. In 1984 is besloten al het radioactief afval bij de COVRA in Vlissingen op te slaan. Veel vaten zijn kapot en lekken. Dat is geen nieuwe informatie, dat is sinds 1996 bekend. Toch maakte de Nuclear Research Group (NRG) pas in 2012 een plan van aanpak en in de vergunning staat dat alles eind 2016 afgevoerd moet zijn. Dat lukte niet en sindsdien worden steeds nieuwe data genoemd en vervolgens niet gerealiseerd.   De NRG heeft ondertussen 360 miljoen aan subsidies ontvangen om het afval op te ruimen, maar het is nog steeds niet afgevoerd. Aan het begin van deze kabinetsperiode werd nog eenmalig een bedrag van 117 miljoen ter beschikking gesteld voor een periode tot en met 2022. Dat geld bleek in het voorjaar 2021 alweer op te zijn en er werd dit jaar wederom 25 miljoen beschikbaar gesteld. Blijkbaar blijven we slecht management belonen.

Het afval is afkomstig van de Hoge Flux Reactor (HFR) die gebruikt wordt bij de productie van nucleaire isotopen. De HFR is hoogbejaard en moet worden vervangen. Daarvoor is door de eigenaar van de HFR, de NRG in 2004 de stichting Pallas opgericht. Pallas is verantwoordelijk voor het ontwerp en bouw van de nieuwe reactor en het aantrekken van private financiers.   

In december 2020 liet de verantwoordelijk minister van Ark voor Medische zorg weten dat de gewenste private financiering geen optie is.  Financiers haakten af omdat de risico’s hoog zijn en toekomstig rendement onzeker.   Een van de risico’s, waar toekomstige investeerders tegen aan lopen is het radioactief afval.

Om mogelijke investeerders tegemoet te komen is door het management onder voorzitterschap van oud-minister Zalm een plan gemaakt. De gedachte is de kernafvalbeheerder COVRA een dependance in de Pettemerduinen te laten openen. Dat blijkt uit stukken die na een WOB-verzoek van LAKA zijn vrijgegeven. Op deze wijze verdwijnt het financiële risico samenhangend met het nucleaire afval. Vanuit de optiek van NRG een slimme zet om het bordje schoon te vegen. Maar het betekent dat het afval blijft waar het nu is: in de Pettemerduinen.

Een nieuwe Pallas centrale is vooralsnog een droom gebleken. De bouwkosten daarvan zijn in de afgelopen jaren gestegen van zeshonderd miljoen naar twee miljard euro en er geen financier die zich daaraan wil committeren.  Enig realisme zou het nieuwe management van NRG sieren en het maatschappelijk appel is om het probleem van het historische nucleaire afval nu eens en voor altijd op te lossen door het af te voeren naar de COVRA. Natuurgebieden zijn immers niet bestemd voor de opslag van radioactief afval.

Albert Wegman

Voorzitter Pettemerduinen kernreactor vrij

Over geld, bestemmingsplannen, stikstof en afval

Pallas gaat 2 miljard euro kosten

Eerder is bekend geworden dat de reactor anders en zwaarder uitgevoerd moet worden dan in het eerste ontwerp was voorzien en dat daarom het ontwerp deels opnieuw moet worden uitgevoerd. Verder weten we dat de Nederlandse bedrijven uit het bouwconsortium zijn gestapt vanwege te grote onzekerheden.

Hoe zat dat ook al weer? Citaat uit de meest recente Pallasbrochure:

De opdracht voor het ontwerp en de bouw van PALLAS werd gewonnen door de, voor dit doel opgerichte, ICHOS B.V. ICHOS is een samenwerkingsverband van het Argentijnse INVAP (50%), Mobilis (25%) en Croonwolter&dros (25%). Alle nucleaire installaties worden ontworpen en gerealiseerd door INVAP en alle non-nucleaire installaties en civiele constructies door de TBI-bedrijven.

Mobilis en Croonwolter&dros zijn vertrokken, hun aandeel in ICHOS is voor 100 % overgenomen door het Argentijnse INVAP, het bedrijf dat de reactor ontwerpt. ICHOS lijkt hiermee van de aardbodem verdwenen te zijn, maar het bedrijf bestaat nog steeds en is gevestigd naast stichting Pallasreactor in Alkmaar. Lege huls? Krijgt stichting Pallasreactor nu ook de taak op zich om de bouw verder aan te sturen en als aannemer te functioneren?

Het kostenplaatje is opgelopen tot een duizelingwekkende 2 miljard euro, een onvoorstelbaar bedrag waar geen dekking voor valt te vinden bij private financiers en ook het Rijk stapt hier niet in. Minister van Ark heeft dit nu op het bordje van Europa gelegd. Op dat niveau moet men er van overtuigd worden dat de reactor nodig is. Binnen Nederland is dat in ieder geval niet gelukt.

Wat een groot probleem vormt is het enorme bedrag dat al aan Pallas is uitgegeven, dit is met de nieuwe toezegging van 45 miljoen van de minister opgelopen tot het astronomische bedrag van 203 miljoen Euro en er is nog geen enkel zicht op realisatie!

Nuclear Health Centre (NHC), Pettemerduinen gaat niet in beroep

Hier hebben we in eerder over bericht:

Onze vereniging heeft een bezwaarschrift tegen de NHC-bouwvergunning ingediend. De hoorzitting van de gemeentelijke bezwarencommissie is inmiddels geweest en elk bezwaar is weggewuifd met volgens ons onvoldoende argumentatie. We hebben niettemin besloten om geen beroep in te stellen namens Pettemerduinen. We hebben te maken met de Pallas-stichting met overmacht aan geld en middelen, advocaten van de Zuid-as worden ingehuurd met gemeenschapsgeld. Zie ook hierna: op het gebied van stikstofdepositie heeft de MER-commissie ons al impliciet gelijk gegeven, tegen de beweringen van de gemeente in.

Aanpassing bestemmingsplannen

Zoals ook in de voorgaande editie is vermeld zijn in het ontwerp van de PALLAS-locatie aanpassingen doorgevoerd. Deze en andere wijzigingen vormden aanleiding om een nieuwe bestemmingsplanprocedure te doorlopen. De aspecten die worden aangepast of aangevuld, zijn grofweg op te delen in drie elementen:

• de aanleg van een tijdelijk bouwterrein, inclusief tijdelijke toegangsweg dwars door de duinen.
• de uitbreiding van de bestemming “Bedrijventerrein – Bijzonder bedrijventerrein” ter facilitering van de wijzigingen in het ontwerp van de PALLAS-reactor.
• het planologisch vastleggen van de ligging van het koelwaterleidingsysteem.

De MER-commissie heeft inmiddels de nieuwe stukken bestudeerd en geoordeeld dat op het gebied van stikstofdepositie er geen deugdelijke onderbouwing is om te voorkomen dat het duingebied wordt aangetast door de bouw van Pallasgebouwen en de aanleg van de koelleiding. Er is dus huiswerk voor de gemeente voordat in oktober de plannen door de gemeenteraad kunnen worden geloodst. Zie:

https://www.commissiemer.nl/adviezen/3549

Alternatieve isotopenproductie, ontwikkelingen

Shine Medical heeft inmiddels besloten om zich in Veendam te vestigen om daar een isotopenfabriek te bouwen die ruim voor Pallas klaar zal zijn en in 2025 zal gaan produceren:

https://www.shinefusion.com/shine-europe-home/

Shine had aan de overheid om een “level playing field” verzocht: steun gelijkwaardig aan die van Pallas en heeft inmiddels inderdaad een lening verkregen van de overheid. Dit is een bedrag van slechts 10 miljoen Euro, niet echt een gelijk speelveld dus, maar Shine heeft ook niet zoveel geld nodig en private financiers zijn daar wel voor te vinden zoals in de USA gebleken is..

Problemen in de verwijdering van het historisch afval.

Onze focus lag in de afgelopen periode op de nieuwe reactor, maar we hebben ook nog een oude die volgens de laatste berichten in bedrijf moet blijven tot 2030. Deze heeft het historisch nucleaire afval op zijn geweten en dat is gebleken erg lastig spul te zijn. Verwijderingskosten zijn tot nu toe ongeveer 360 miljoen euro aan subsidie vanuit het ministerie en de klus is nog steeds niet geklaard.

Belangrijk in deze!: zie ook het recente artikel van LAKA hierover. LAKA heeft “ge-WOB’t” en daarmee stukken verkregen die kunnen duiden op het eventueel in Petten blijvend opslaan van nucleair afval! Hiermee wordt Pallas ontdaan van de verplichting dit op zich te nemen. Zie:

https://www.laka.org/nieuws/2021/covra-in-de-duinen-rijk-wil-pallas-bij-formatie-regelen-15499

Pettemerduinen, 20 april 2021

Weer een voorbeeld van hoe de burger gemangeld wordt door de overheid.

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Schagen heeft heel stilletjes een omgevingsvergunning afgegeven aan Stichting Pallas voor de bouw van het Nuclear Health Centre in de duinen van Petten, op het terrein waar de nieuwe Pallasreactor gepland is.

De vergunningsaanvraag is ingediend in juni 2020 maar er is geen ruchtbaarheid aan gegeven én de aanvraag is niet langs de gemeenteraad gegaan, het college van B&W heeft geoordeeld dat zij hiertoe bevoegd was.

De omgevingsvergunning is op 17 december door het college van B&W van de gemeente Schagen goedgekeurd en ter inzage gelegd. Gezien de impact die het bouwen van het NHC heeft op het duingebied, het gehele OLP, de relatie met de geplande nieuw te bouwen Pallasreactor en de consequenties voor bestaande isotopenproductiefaciliteiten, was en is Pettemerduinen Kernreactor Vrij (“Pettemerduinen”) van mening dat het besluit aan de gemeenteraad had moeten worden voorgelegd en alsmede veel duidelijker had moeten worden gepubliceerd. Het betreft een belangrijke beslissing, zowel voor de inwoners van de gemeente Schagen als voor de medische sector ten aanzien van het gebruik van medische isotopen. 

Bezwaarschrift

In het bezwaarschrift van Pettemerduinen is een reeks van redenen aangegeven waarom de aanvraag niet deugt en de vergunning niet mag worden verstrekt:

1. Het gebouw dient aardbevingsbestendig te zijn.
2. De uitkomst van het eerdere aangekondigde breuklijnonderzoek dient opgenomen en verwerkt te zijn in de vergunningsaanvraag.
3. De Tritiumvervuiling die onder het nieuwe gebouw doorloopt, de “pluim”, dient in de aanvraag en vergunning te worden onderzocht en gemitigeerd.
4. Het overstromingsrisico is niet in de aanvraag onderzocht, ook niet voor de situatie over 40 jaar wanneer een aanzienlijke stijging van de zeespiegel wordt verwacht.
5. In dit plan wordt geen rekening gehouden met het vervoer van radioactieve stoffen op het terrein, er is in de aanvraag daartoe geen veiligheids- en gezondheidsplan opgenomen.
6. Het pand voldoet niet aan minimale brandveiligheidseisen.
7. De grenzen van het vigerende bestemmingsplan worden overschreden, er wordt bijvoorbeeld een toegangsweg door de duinen naar de Westerduinweg aangelegd.
8. De stikstofdepositie moet worden geteld bij die van de andere geplande gebouwen, waaronder de reactor, zowel tijdens de bouw als tijdens de exploitatie.
9. Er wordt buitenplans gebouwd: maximaal 50 cm toegestaan, maar er wordt 30 meter diep gebouwd.

In het verweerschrift van de gemeente waren, zoals je kunt verwachten van de overheid, alle bezwaren weggewuifd of gebagatelliseerd, met ondeugdelijke en zelfs ongeloofwaardige argumentatie.

Overigens was in de aanvraag niet de passende beoordeling ten aanzien van stikstof van het NHC opgenomen, alsmede het feit dat er een toegangsweg door de duinen wordt aangelegd, ernstige omissies!

Hoorzitting bezwarencommissie

Op 6 april 2021 was er uiteindelijk de hoorzitting van de bezwarencommissie van de gemeente Schagen. Pettemerduinen verwachtte daarin volgens de aankondiging in totaal vier leden van de commissie en maximaal een vertegenwoordiger van de gemeente, zo was dat aangekondigd. Wat bleek: In totaal waren buiten Pettemerduinen zeker tien personen aanwezig:

Stichting Voorbereiding Pallas-reactor (“Pallas”) was overweldigend vertegenwoordigd:

directeur Van der Lugt, license manager Visser en juridische vertegenwoordigers, waaronder een advocaat van de “Zuid-as”van Stibbe. Niet iedereen werd voorgesteld, het was daarom ondoorzichtig wie antwoord gaf op welke vragen..

Het verweer van de gemeente bestond in het kort uit bagatelliseren van de bezwaren. Voorbeelden:

• Belangrijkste “verweer” van de gemeente was: het is een normaal gebouw, en moet alleen aan de WABO voldoen, het is geen nucleaire inrichting! Oftewel, het valt niet onder artikel 15 onder b KEW, het is een gewone Wabo milieu inrichting die handelingen uitvoert met radioactieve stoffen. Dit waar het NHC een vervanging is van de huidige Molybdeen Productiefaciliteit die bij de ANVS wel degeli9jk als nucleaire inrichting te boek staat.
• Brandveiligheid: Pettemerduinen maakte zeer goed onderbouwd gehakt van de maatregelen rond brandveiligheid, maar de repliek van één van de juristen was simpelweg: het is door het bevoegd gezag goedgekeurd.
• Stikstofdepositie: de op het laatste moment toegezonden passende beoordeling, die alleen betrekking heeft op de gebruiksfase van het NHC gaf op zich al een overschrijding van de stikstofnorm aan: 0,37 m/ha/jaar, duidelijk over de grenswaarde voor het duingebied van 0,05 m/ha/jaar. Op de opmerking van Pettemerduinen dat je dit moet optellen bij de depositie van bouw en exploitatie van de reactor en de andere twee gebouwen werd door de vertegenwoordiger van de gemeente gezegd: daar wordt het alleen maar gunstiger van. Een hilarisch voorbeeld van ontbrekende deskundigheid.

Er was heel weinig ruimte voor discussie. De hoorzitting is door Pettemerduinen als zeer teleurstellend ervaren evenals de overweldigende aanwezigheid van vertegenwoordigers van Pallas en externe juristen, betaald door gemeenschapsgeld. Je voelt je als burger machteloos tegenover zo’n overmacht.

Conclusies

Conclusie die getrokken mag worden op basis van het verweer van de gemeente:

1. Er wordt geen rekening gehouden met de tritiumvervuiling onder het gebouw.
2. Het gebouw zal niet voldoen aan brandveiligheidsnormen.
3. Het gebouw wordt niet aardbevingsbestendig uitgevoerd.
4. Het eerder uitgevoerde breuklijnonderzoek is bij de gemeente niet bekend.
5. Het gebouw wordt ondanks de stijging van de zeespiegel niet overstromingsbestendig uitgevoerd.
6. Er wordt een (in de aanvraag niet opgenomen) toegangsweg aangelegd dwars door de duinen naar de Westerduinweg
7. Ook hier wordt de norm voor stikstofdepositie overschreden.
8. Het betreft een nucleaire inrichting, maar dit wordt door de gemeente ontkend. Verbijsterend!

De uitspraak van de bezwarencommissie zal op korte termijn volgen, we wachten dit af. Het verweerschrift van de gemeente is hieronder als link toegevoegd.

Verweerschrift gemeente

LAKA, 9 december 2020

Minister Van Ark voor Medische Zorg en Sport laat vandaag in een brief aan de Kamer weten dat gesprekken met mogelijke financiers voor Pallas definitief zijn afgebroken: “Private financiering op basis van voor de overheid aanvaardbare voorwaarden is op dit moment niet haalbaar”. Van Ark heeft nog wel een vervolglening aan Pallas gegeven van €18 miljoen zodat de organisatie de de winter nog door komt. Anders zou het direct afgelopen zijn. In het voorjaar van 2021 gaat de minister de Kamer  informeren over hoe nu verder. Ze gaat inzetten op internationale samenwerking om voor medische isotopen in Europees verband zelfvoorzienend te zijn. Noord Holland en het Rijk hebben inmiddels samen €148 miljoen euro uitgeleend aan de kernreactor die er dus niet komt.

Pallas is de reactor die de Pettense Hogefluxreactor had moeten vervangen. Vanaf 2005 wordt er over gepraat. In 2010 werd de aanbesteding door NRG afgebroken door gebrek aan financiering. Daarna hebben Rijk en provincie Noord-Holland er samen €148 miljoen in de eerste – en wat naar nu blijkt ook de laatste – fase: het vinden van financiers en het vergunningstraject. Innovatie om medische isotopen zonder kernreactor te produceren maakte dat de business case voor een nieuwe kernreactor in Petten onhoudbaar werd.

De minister aan de Kamer: “Als ik de balans opmaak, kom ik tot de conclusie dat zowel de alternatieve initiatieven als een eventuele publieke financiering van Pallas op dit moment nog omgeven zijn door onzekerheden en risico’s. Tegelijk is voortzetting van de huidige situatie, vanwege de steeds toenemende kosten, niet zonder meer te verantwoorden. Het Kabinet vindt het daarom belangrijk dat er op korte termijn een besluit genomen wordt over hoe we de voorzieningszekerheid van medische isotopen voor de toekomst kunnen borgen, door enerzijds een goed inzicht te krijgen in de kosten, opbrengsten en bijbehorende risico’s van de publieke variant en anderzijds een goed beeld van de alternatieven waarbij er geen nieuwe reactor wordt gebouwd.”

Bertholt Leeftink, CEO van Pallas, laat in een reactie weten dat er wel geïnteresseerde partijen waren, maar dat die te veel zekerheden verlangden, waardoor private financiering onhaalbaar was.

De minister meldt dat het alhoewel niet-bouwen van Pallas minder voorzieningszekerheid voor de beschikbaarheid van medische isotopen betekent, het niet betekent dat er zich ook tekorten zullen voordoen.

Bron: https://www.laka.org/nieuws/2020/minister-private-financiering-pallas-reactor-definitief-onhaalbaar-14370

LAKA, 15 januari 2021

Gisteravond, 14 januari, werd in de gemeenteraad van Schagen het ontwerp van de Pallasgebouwen gepresenteerd. Het leek een beetje of de boodschap van de minister, vorige maand (’geen geld’) aan het gezelschap was voorbij gegaan. En passant werd wel bevestigd wat velen al vermoedden: Pallas komt in ieder geval niet in 2025 in bedrijf. Áls er al geld gevonden wordt, is de verwachting nu 2028 èn moet de stokoude HFR tot in ieder geval 2030 in bedrijf gehouden worden. Pallas lijkt verder te rekenen op staatssteun. Verder willen NRG en Pallas toch één organisatie worden. Tien jaar geleden werd Pallas bewust buiten NRG gehouden vanwege het financiële risico voor NRG.

Gisteravond werd het ontwerp van de Pallasgebouwen aab de Gemeenteraad van Schagen gepresenteerd – volgende week is daar over een publiek webinar). Pallas-directeur Van der Lugt vertelde dat de nieuwe kernreactor in 2028 in bedrijf zou kunnen zijn, en dat de oude HFR tot 2030 in bedrijf moet blijven. Dit is de eerste keer dat publiekelijk het jaar 2025 werd losgelaten. En dat is weer belangrijk (en problematisch voor Pallas) omdat alternatieve methodes om medische isotopen te produceren de komenden jaren online komen, terwijl de achterstand van Pallas (RIVM: ‘een bewezen technologie’) alleen maar groeit.

Pallas zelf lijkt er ondertussen van uit te gaan dat in strijd met 10 jaar inzetten op full cost recovery, het Rijk de bouw wel zal financieren: er ‘ligt bij de minister een verzoek hiertoe’ liet Van der Lugt aan de gemeenteraad weten. In haar laaste Kamerbrief schrijft Minister Van Ark voor Medische Zorg en Sport dat ze in het voorjaar van 2021 de Kamer wil informeren over hoe nu verder. De kosten van Pallas, aldus Van der Lugt in een interview op BNR, zijn ondertussen opgelopen tot één miljard euro. De val van Rutte III maakt het onwaarschijnlijk voor de formatie iets substantieels wordt besloten.

Ondertussen werd in de nieuwjaarspraatje van NRG directeur Leeftink meegedeeld dat NRG en Pallas toch als één organisatie verder willen. Hoewel verpakt in mooie woorden is dit uit nood geboren: NRG, dat er prat op gaat een commercieel bedrijf te zijn, heeft het al jaren moeilijk -het werd enkele jaren geleden al afgekoppeld van het moederbedrijf ECN wat dreigde te worden meegesleept in een faillissement van NRG. Tien jaar geleden was juist een voorwaarde dat de Pallasreactor ondergebracht moest worden in een aparte stichting, omdat de financiële risico’s voor ECN/NRG te groot waren.

Bron: https://www.laka.org/nieuws/2021/pallas-pas-in-2028-hfr-tot-2030-in-bedrijf-als-er-geld-komt-14547#more-14547

Kees Groen, 21-12-2020

Wethouder Jelle Beemsterboer schreef onlangs in deze krant dat het verstandig is dat “dit kabinet nog een besluit neemt” over de financiering van de Pallasreactor. Hij bedoelt hiermee (citaat):

“het continueren van de Pallas-reactor als staatsbedrijf. Dat zou betekenen dat het kabinet de keuze maakt om het eigendom van Pallas over te nemen en de resterende investering van 600 tot 800 miljoen euro te doen.”

Dat is heel veel geld, het betekent dat de 148 miljoen leningen die er nu al in gestopt zijn, plus de 18 miljoen die onlangs is verstrekt door het Rijk, plus nog niet bekende investeringen in de isotopenfabrieken de investering over het miljard Euro heen zullen tillen.

Beemsterboer stelt dat dit gerechtvaardigd is omdat (citaat): “isotopenproductie is een rendabele bedrijfsactiviteit en vanwege het feit dat het om nucleaire activiteiten gaat zijn alle reactoren ter wereld nu in overheidshanden.”

Beide beweringen zijn niet waar. Als het rendabel zou zijn zouden financiers na jaren nadenken al besloten hebben om er in te stappen én niet alle reactoren zijn in overheidshanden. Verder mag de overheid dit ook niet doen gezien Europese regels.

Het betreft een beslissing om een reactor te bouwen op basis van technologie uit de jaren 60 van de vorige eeuw door een Argentijns bedrijf (INVAP). Kennis van ver weg, geografisch en in de tijd gezien.

Gezien het enorme bedrag moet de reactor minstens 40 jaar produceren om de investering te rechtvaardigen.

De heer Beemsterboer bewijst hiermee opnieuw dat de beslissingen rond Pallas in de Schager politiek niet gedreven worden door kennis:

Stel je nu eens voor dat er nieuwe technologie is om dezelfde isotopen te produceren zonder reactor, zonder kernsplijtingsafval, zonder nucleaire erfenis die moet worden opgeruimd door onze (achter)kleinkinderen én voor een veel lagere investering, zou dat niet veel verstandiger zijn?

Ja, natuurlijk. Deze technologie is er en zal net zo snel gaan produceren als de nieuwe Pallasreactor. Dan ga je geen geld meer stoppen in een reactor die nog 40 jaar rendement zou moeten opleveren, dat zou wel een hele domme investering zijn toch?

De argumentatie dat dit toch noodzakelijk is omdat niet alle isotopen met alternatieve technologie gemaakt kunnen worden is niet waar:  zie het recente rapport “Leveringszekerheid isotopen voor medische radionucliden – aanvullingen 2020”, te downloaden van de RIVM-website. De belangrijke isotopen zijn, en zullen zijn: Yttrium-90, Molybdenum-99, Iodine-125, Iodine-131, Iridium-192, Holmium-166 en Lutetium-177. Deze kunnen ook met alternatieve technologie worden geproduceerd. Bovendien is voor een aantal van deze isotopen een zware reactor, zoals Pallas niet nodig, want daarvoor is een kleine reactor ergens in de wereld voldoende gezien de kleine wereldbehoefte en de lange vervaltijden, waardoor transport en dus vervoersafstand niet tijdkritisch zijn.

Naast Shine zal in België via het Myrrhaproject een belangrijke concurrent voor Pallas ontstaan, Northstar in de USA is ver met alternatieve productietechnologie en er zijn er meer. Ook worden cyclotronisotopen steeds belangrijker als alternatief voor Molybeen-99, “de geldmaker” voor Pallas. PET-scanners werken bijvoorbeeld met isotoop Fluor-18 die lokaal in een cyclotron wordt geproduceerd en die een betere diagnostiek heeft dan de SPECT-scanner die met Molybdeen werkt.

Shine en eerder ook Lighthouse hebben vanwege de enorme Pallaslobby in Petten geen kans gekregen en dat is de politiek zeer kwalijk te nemen. Groningen of een andere Europese locatie gaat er met de kluif vandoor en Petten blijft achter met een sterfhuisconstructie.

Ik hoop dat er van de nucleaire gebouwen nog een spannende toeristische attractie gemaakt kan worden, dat levert nog werkgelegenheid op in de toekomst. Cynisch, maar het zou zomaar zo kunnen aflopen met dit speeltje van de Schager politiek.

Kees Groen, natuurkundig ingenieur en lid steunfractie Duurzaam Schagen

Albert Wegman, Voorzitter Pettemerduinen Kernreactor Vrij, 10 december 2020

De beschikbaarheid en leveringszekerheid van medische isotopen voor de diagnostiek en behandeling van kankerpatiënten in Nederland en Europa is het belangrijkste argument voor de regering om belastinggeld te steken in de ontwikkeling van een nieuwe reactor in Petten. De nieuwe reactor moet worden gebouwd door een Argentijns bedrijf en gefinancierd door private investeerders.

Jarenlang werd door de Pallasorganisatie, die de voorbereiding ter hand nam, gecommuniceerd dat er veel interesse is vanuit de markt. Begin november bleek dat de Kamer begon te twijfelen aan de goed-nieuws-show uit Petten. Kamerbreed werd de motie aangenomen waarin gezegd werd dat Shine Medical een bedrijf dat medische isotopen produceert en zich wil vestigen in Groningen gelijke kansen moet krijgen met de nieuwe Pallasreactor. In het verleden werd Lighthouse, een innovatieve Nederlandse startup, immers al verbannen naar België. Door het uitblijven van financiering en daarmede een sluitende business case bestaat volgens de motie de kans dat Nederland op het gebied van de medische isotopen zijn koploperpositie verliest.

Op 9 december jl. liet minister van Ark voor Medische Zorg en Sport weten dat private financiering voor de nieuw te bouwen Pallasreactor niet haalbaar is en dat er op korte termijn nadere besluiten vallen. Om de Pallasorganisatie niet gelijk failliet te verklaren werd er wederom een bedrag van 18 miljoen euro beschikbaar gesteld.

De directeur van de Pallasorganisatie, van der Lugt, liet tegelijkertijd weten dat het oorspronkelijke ontwerp niet voldoet aan de huidige veiligheidseisen en dat de productiecapaciteit te laag is ingeschat waardoor er nieuwe onderhandelingen nodig zijn met de bouwer om substantiële kostenoverschrijdingen te beperken.

Conclusie is dus dat er geen private investeerders zijn en er ook geen realistisch ontwerp op tafel ligt. Tot nu toe werd er door het Rijk en de provincie Noord-Holland 148 miljoen euro aan leningen verstrekt aan de eerste en zoals nu blijkt de laatste fase van de ontwikkeling van de nieuwe reactor. Zonder financiers en met verder oplopende kosten is de business case onhoudbaar.

Opmerkelijk is verder dat de minister meldt in de brief naar de Kamer dat het niet realiseren van Pallas niet betekent dat we in Nederland en Europa te maken krijgen met tekorten. Mede omdat de productie van medische isotopen voor een groot deel overgenomen kan worden door bedrijven als Shine Medical. Volgend voorjaar komt de minister met een definitief besluit. Het ziet er naar uit dat de oude Hoge Flux reactor met een nieuwe investering langer openblijft totdat de markt in staat is de productie geheel over te nemen.

Hiermede valt ook de droom over een innovatieve campus in de Pettense Duinen van het college van burgemeester en wethouder van Schagen in duigen. Er zijn echter niet alleen verliezers. De winnaar zijn de recreatieondernemers en de natuur van de Pettemerduinen en het Zwanenwater dat bespaard blijft voor een jarenlange uitstoot van een gigantische bouwput en verdere nucleaire vervuiling. Nu de overheid tot het inzicht is gekomen dat verder investeren zinloos is kunnen de miljoenen aangewend worden om het radioactief afval dat al tientallen jaren in de duinen ligt op te ruimen.

foto © Marc Moussault