April 2024 Wel en wee van de Pallasreactor


Beroepschrift tegen de omgevingsvergunning
Onze vereniging heeft zoals bekend samen met Stichting Duinbehoud en Het Zijper Landschap een bezwaar ingediend tegen de omgevingsvergunning voor de bouw van de reactor. Na de afwijzing van dit bezwaar door de gemeente Schagen is door de partijen beroep aangetekend bij de Raad van State. Wij wachten nu al 1,5 jaar op de behandeling hiervan door de RvS die hebben Aangegeven dit gelijktijdig te behandelen met het bezwaar van LAKA tegen de KernEnergieWet-vergunning die wel erg snel en soepel door de ANVS is verstrekt met afwijzing van alle zienswijzen zonder hoor of wederhoor. Bij het kort geding dat onlangs door Pallas werd aangespannen (zie ook https://www.laka.org/button/134822) werd duidelijk dat partijen niet verwachten dat het bezwaar dit jaar nog behandeld gaat worden).
Ondertussen wordt volop in de duinen gebouwd aan de reactor en is er sprake van een zware aanslag op de natuur door grond- en duinafgravingen, slaan van damwanden, klaarmaken bouwput en funderingspalen, graven en boren koelwaterleidingen, gevolgd door de bouwactiviteiten.
De drie verenigingen hebben een advocaat in de arm genomen in afwachting van de beroepszaak.


Concurrentie voor Pallas: Shine
Shine heeft recent bericht dat zij zich in Veendam eerst gaan richten op de productie van Lutetium-177 en pas daarna op Molybdeen-99. Shine zou eerst een productielijn bouwen voor molybdeen, waarmee medisch diagnostisch onderzoek wordt verricht en pas daarna de fabriek uitbreiden naar lutetium-177, waarmee bepaalde vormen van kanker kunnen worden behandeld. Deze volgorde wordt nu omgedraaid. De bouw in Veendam zal volgens Shine wel “binnen afzienbare tijd” beginnen.
De beslissing van Shine om met de productie van Lu-117 te starten heeft te maken met de ontwikkeling van de markt. Op dit moment zijn er weinig producenten van deze isotoop maar de ontwikkelingen zijn ‘stormachtig’. In 2022 onderzocht TU Delft op verzoek van het ministerie van VWS de claims van Shine over de productie van Lu-
177, en oordeelde: “Het is realistisch dat Shine jaarlijks voor 250.000 patiënten Lutetium-177 kan produceren én dat kan waarschijnlijk al vanaf 2029.“ Met deze koerswijziging wordt dat mogelijk eerder.
Lutetium-177 wordt ook vaak genoemd voor de nieuw te bouwen kernreactor in Petten, Pallas. Het was volgens hen één van de isotopen die “alleen” door een reactor zou kunnen worden geproduceerd.

Bezwaar tegen staatsteun voor de bouw van Pallas
Een woordvoerder van Shine laat in het Dagblad van het Noorden weten nog steeds te wachten op het oordeel van de Europese Commissie over marktverstoring door de staatssteun van ongeveer € 2 miljard aan Pallas. “Bij het besluit de fabriek anders en kleiner op te starten speelt mee dat het bedrijf nog steeds vreest voor oneerlijke concurrentie van de nieuwe, met staatssteun te bouwen Pallas-rector in Petten. Het bedrijf denkt daar ook in de VS last van te krijgen.”

Stikstof
De stikstofdepositie tijdens de bouw gaat ver boven de norm uit, daar is eerder al veel over geschreven. De stikstofdepositie van de bouw van Pallas is immens veel groter dan van de paar tenten van het asielzoekerscentrum. Veelzeggend en uitermate wrang is dat het nabije maar evengoed niet in de duinen gelegen tentenkamp gesloten moest worden vanwege een te grote stikstofuitstoot.
Pallas heeft de natuurwetvergunning verkregen door een truc: geruisloos gebruikmaken van de partiële vrijstelling van stikstofdepositie voor de bouwfase. Deze vrijstelling werd later verboden door de rechter. De stukken voor deze vergunning waren overigens niet digitaal beschikbaar en de vergunningsaanvraag moest met
een lantarentje gezocht worden.

Gesprekken met de directie van Pallas/NRG
In 2023 hebben de besturen van de drie verenigingen uitnodigingen gekregen van Pallas/NRG. Dit was een charmeoffensief, bedoeld om de bezwaren te laten intrekken. Daar zou dan iets tegenover kunnen worden gesteld. De bestuurders zijn hier niet op ingegaan. Er is wel nuttige informatie verstrekt door NRG over de verwijdering van het historisch afval. Er is een speciale installatie gebouwd voor de verwerking van het
hoogradioactieve afval en de vaten zijn als het goed is nu allemaal uit de pijpenloods verwijderd.


Tot slot
De financiering van Pallas is en blijft duister. Er worden allerlei potjes aangesproken die bij elkaar zo’n 2 miljard Euro moeten opleveren. De Tweede Kamer wordt hier niet of nauwelijks in gekend en de interesse is er ook niet. Geld uit het zogenaamde Groeifonds is niet beschikbaar gesteld, Pallas voldoet daarvoor niet aan de
voorwaarden.